الکتروشوک درمانی (ECT)، روشی است که در طی آن از یک جریان الکتریکی خفیف برای ایجاد یک تشنج کوتاه استفاده میشود. این رویکرد به درمان اختلالات سلامت روان، از جمله اختلال افسردگی، اسکیزوفرنی و… میپردازد. این روش بیخطر بوده و از روشهای مدرن بیهوشی برای به حداقل رساندن ناراحتی در طول عمل استفاده میکند.
الکتروشوک درمانی چیست؟
تشنج درمانی الکتریکی، یک روش پزشکی است که شامل عبور جریان الکتریکی خفیف از مغز شما میگردد که باعث تشنج کوتاه مدت میشود. این روش اثرات مثبت قوی بر اختلالات سلامت روان شدید و مقاوم به درمانهای رایج دارد. این یک تکنیک موثر و ایمن بوده و شامل بیهوشی است تا در طول عمل احساس درد نکنید. یکی ار موارد مهم کاربرد ECT، درمان بیماری های عصبی و روانی بعد از ترک اعتیاد است که در ادامه به بررسی آن میپردازم.
آیا الکترو شوک درمانی خطرناک است؟
درمان با ضربه الکتریکی تشنج آور، اغلب به دلیل نحوه نمایش در برنامههای تلویزیونی و سایر رسانهها مفهوم منفی دارد. این تصاویر از الکتروشوک درمانی (ECT) معمولاً در مورد چگونگی انجام این روش(دردناک یا ترسناک بودن یا نبودن آن و موثر بودن یا نبودن آن) نادرست است. این تصاویر واقعی نیستند و نشان نمیدهند که چگونه کارکنان مرکز روان درمانی با دستگاه های پیشرفته، این روش را به صورت ایمن و انسانی انجام میدهند.
درمان با الکتروشوک برای درمان چه کسانی( بیماری هایی) موثر است؟
الکتروشوک درمانی(ECT) میتواند افراد مبتلا به بیماریهای روانی شدید را درمان کند و گزینه درمانی مناسبی برای طیف وسیعی از سنین(کودکان، نوجوانان و بزرگسالان) است. بیشترین مزایای شوک درمانی معمولا در افراد بالای 60 سال اتفاق میافتد.
بیماریهایی که با شوک مغزی، قابلیت درمان دارند، عبارتند از:
- درمان افسردگی(به ویژه افراد بالای 60 سال)
- درمان اختلال افسردگی عمده
- شیدایی
- اختلالات روانپزشکی
- اختلالات روانپریشی
- درمان اسکیزوفرنی
- اختلال دوقطبی
بطور کلی الکتروشوک درمانی میتواند موجب درمان اختلالات اعصاب و روان گردد. بسیاری از این اختلالات در طی فرایند ترک اعتیاد، شایع هستند. به همین دلیل است که میگوییم درمان بیماری های عصبی و روانی بعد از ترک اعتیاد نیز با شوک درمانی انجام میگیرد.
تاثیر شوک درمانی بر مغز
میدانیم که در طول فرایند الکتروشوک درمانی، از یک جریان الکتریکی برای ایجاد تشنج استفاده میشود. زمانی که تشنج در مغز شما اتفاق میافتد، موجب افزایش فعالیت سلولهای مغزی آسیب دیده میگردد. این باعث تغییرات الکتریکی و شیمیایی در نحوه عملکرد آن ناحیه از مغز و منجر به بهبود نحوه عملکرد آن مناطق مغز میشود.
الکتروشوک درمانی در چه شرایطی استفاده میشود؟
کاربرد الکترو شوک درمانی در کلینیک روان درمانی با مدرن ترین متدها،عمدتا در شرایط زیر است:
- زمانیکه داروها تاثیر نمیگذارند
- زمانی که شرایط فرد برای خودش یا دیگران خطرناک است و دارودرمانی زمان میبرد تا موثر واقع شود.
- فرد دچار اسکیزوفرنی کاتاتونی باشد.
قبل از استفاده از تشنج درمانی الکتریکی چه کارهایی انجام میشود؟
قبل از شروع تشنج الکتریکی، متخصصین حاضر در بهترین کلینیک روانپزشکی در تهران، به فرد توضیح میدهند که ECT چیست و چگونه کار میکند؟ آنها مطمئن خواهند شد که شما هیچ گونه بیماری زمینهای که ممکن است استفاده از روش ECT بر آن تاثیر منفی بگذارد را ندارید. مراحل زیر قبل از استفاده از این روش انجام میشود:
1. انجام آزمایشات
آزمایشاتی که قبل از فرایند الکتروشوک درمانی انجام میشود، عبارتند از:
- آزمایش خون و ادرار: برخی از نمونهها شامل شمارش کامل خون، پانل متابولیک (پایه یا جامع)، عملکرد تیروئید، عملکرد کلیه و… است.
- آزمایشات تصویربرداری جمجمه، مغز و ستون فقرات شما. این آزمایشات ممکن است شامل اشعه ایکس و اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) باشد.
- الکتروکاردیوگرام: این آزمایش عملکرد قلب شما را بررسی میکند و میتواند هرگونه تغییر یا مشکل غیرعادی در سیستم الکتریکی قلب شما را تشخیص دهد.
موارد منع استفاده از الکتروشوک درمانی
- حمله قلبی یا سایر بیماریهای قلبی ناپایدار
- شرایطی که فشار داخل جمجمه شما را افزایش می دهد (مانند فشار خون داخل جمجمه یا تومورهای مغزی)
- سکته مغزی یا سایر علل خونریزی در مغز شما
- بیماریهای شدید ریوی مانند بیماری انسدادی مزمن ریه
2. مصرف نکردن غذا و مایعات قبل از الکترو شوک درمانی
از آنجایی که بیهوشی عمومی بخشی از فرایند ECT است، باید هشت ساعت قبل از عمل، غذا مصرف نکنید و دو ساعت پیش از عمل نوشیدن مایعات را قطع کنید.
3. اکسسوری و لوازم حساس به الکتروشوک درمانی را حذف کنید
قبل از انجام الکتروشوک درمانی، جواهرات، وسایل پزشکی، لوازم جانبی یا پروتز را بردارید، مانند: برداشتن عینک، لنزهای تماسی، سمعک، دندان مصنوعی و…
4. قطع برخی دارو
برخی از داروها میتوانند بر نحوه و میزان تأثیر ECT بر شما اثر بگذارند. متخصص الکتروشوک درمانی در کلینیک خصوصی روانشناسی در ونک ممکن است از شما بخواهد که برخی از داروها را متوقف کنید یا دوز آنها را کاهش دهید. توجه داشته باشید که باید داروها را طبق دستور متخصص خود قطع یا تغییر دهید.
در طول شوک درمانی چه مراحلی انجام می شود؟
اگر برای درمان اعتیاد روش شوک درمانی را انجام میدهید، توصیه میکنیم الکتروشوک درمانی(ECT) را تحت نظر متخصصین مختلف از جمله روانپزشک، متخصص بیهوشی و سایر پرسنل آموزش دیده، در کلینیک ترک اعتیاد و اعصاب و روان انجام دهید.
در طول فرایند ترک اعتیاد با شوک الکتریکی مراحل زیر انجام میشود:
برای مشاوره یا انجام الکتروشوک درمانی با متخصصین کلینیک روانشناسی و ترک اعتیاد vip تماس(88054951) بگیرید
- بیهوشی و سایر آماده سازی ها
روش های ECT با بیهوشی عمومی آغاز میشود. با انجام بیهوشی، شما در طول انجام الکتروشوک درمانی به خواب عمیقی فرو میروید و این فرایند از احساس درد، ناراحتی یا اضطراب در طول عمل جلوگیری میکند.
همچنین متخصصین حاضر در فرایند عمل به شما یک شل کننده عضلانی تزریق میکنند تا
جلوی هر گونه آسیب یا فشاری که ممکن است در طول تشنج رخ دهد، بگیرد.
متخصصین یک محافظ در دهان شما قرار میدهند تا از دندانهای شما محافظت کند و همچنین یک سوزن داخل وریدی (IV) را در یکی از رگهای شما وارد میکنند که امکان دسترسی سریع به داروها را به دلایل بیهوشی یا برای مقابله با هر گونه عوارض جانبی فراهم میکند.
- قرار دادن الکترود
متخصص حاضر در مرکز ترک اعتیاد، الکترودهایی را روی نقاط تماسی پوست سر شما برای عبور جریان الکتریکی، قرار میدهد. قرار دادن الکترود بستگی به نیازهای خاص شما دارد و متخصصین نقاطی را انتخاب میکنند که کمترین احتمال ایجاد عوارض جانبی را داشته باشد.
میزان جریان الکتریکی بسیار اندک و در حدود 0.4 آمپر است. ابتدا میزان جریان کم شروع میشود و تا حد مطلوب افزایش مییابد. مدت زمان جریان الکتریکی برای ECT نیز بسیار اندک و در حدود چند ثانیه است. تشنج الکتریکی ناشی از ECT معمولا بین 30 تا 90 ثانیه طول میکشد و در مواردی که بیشتر طول بکشد، ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی میتوانند با استفاده از داروهای تزریقی تشنج را متوقف کنند.
مراقبت های بعد از شوک درمانی
پس از توقف تشنج التریکی، ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی شما را در حین بیدار شدن از بیهوشی تحت نظر خواهند داشت. آنها همچنین علائم حیاتی شما را بررسی میکنند تا هر گونه عوارض جانبی یا سایر مشکلات مربوط به بیهوشی را که ممکن است رخ دهد، بررسی کنند.
اکثر افراد در عرض 10 تا 15 دقیقه پس از این روش کاملاً هوشیار هستند و میتوانند روی پاهای خود بایستند و در عرض 30 دقیقه راه بروند.
مزایای شوک درمانی چیست؟
فواید الکتروشوک درمانی آنقدری است که آن را به روش درمانی روانپزشکی مناسبی برای درمان بیماری های روانپزشکی و اعتیاد و سایر اختلالات شخصیتی تبدیل کرده است.
- فوق العاده موثر است. الکتروشوک درمانی(ECT)، یکی از موثرترین درمانها برای اختلالات خلقی مانند افسردگی است. درمان افسردگی با شوک درمانی به ویژه زمانیکه افراد در مقابل سایر اشکال درمان مقاومت میکنند، موثر میباشد.
- بسیار امن است. استفاده از بیهوشی و سایر روش های مراقبتی مدرن، ایمنی کلی این روش را تا حد زیادی بهبود بخشیده است. حتی افرادی که مشکلات قلبی دارند اغلب میتوانند درمان با الکتروشوک را با تنظیم داروهای خود یا نظارت دقیق بر علائم حیاتی دریافت کنند.
- در بارداری بسیار بی خطر است.
- سرعت این روش زیاد است. افرادی که ECT دریافت میکنند، معمولاً بعد از سه تا پنج جلسه درمان، بهبودی درعلائم خود را، به ویژه در شرایطی مانند اختلال افسردگی اساسی، مشاهده میکنند.
- زمانی که درمان های دیگر در دسترس نیستند، میتواند به افراد کمک کند. افرادی که به هر دلیلی نمیتوانند برای شرایط سلامت روان دارو مصرف کنند، اغلب هنوز میتوانند ECT دریافت کنند. این میتواند تفاوت بزرگی برای افرادی که مشکلات عملکرد اندام دارند یا افرادی که باردار هستند ایجاد کند.
- در ترکیب با دارودرمانی موثر است. افرادی که ECT دریافت میکنند اغلب دارودرمانی نیز میشوند که این فرایند میتواند شانس بهبود وضعیت سلامت روان آنها را بیشتر کند.
معایب شوک درمانی
الکتروشوک درمانی مانند هر روش دیگر معایب و عوارضی نیز دارد:
- تاثیر شوک درمانی بر حافظه. اکثر افرادی که تحت ECT قرار میگیرند، از دست دادن موقت حافظه و سردرگمی دارند. سردرگمی بیشتر افراد به سرعت برطرف می شود و از دست دادن حافظه معمولاً در عرض چند ماه کاملاً از بین میرود. با این حال، برخی از افراد مشکلات حافظه دائمی پیدا میکنند. قرار دادن الکترود یک طرفه سمت راست و کوتاه کردن مدت زمان جریان الکتریکی میتواند خطر این اتفاق را کاهش دهد.
- هر روش ECT به چندین متخصص نیاز دارد. این بدان معناست که این درمان اغلب در مراکز درمانی کوچک در دسترس نیست. شما عزیزان میتوانید شوک درمانی بعد از ترک اعتیاد را در کلینیک ترک اعتیاد vip انجام دهید. این کلینیک با بهره گیری از تجهیزات مدرن و متخصصین مجرب و ارائه روش های نوین درمان اعتیاد آماده درمان بیماری های عصبی و روانی بعد از ترک اعتیاد است.
- این روش ممکن است فقط اثرات کوتاه مدت داشته باشد. برخی از افرادی که الکتروشوک درمانی ECT را دریافت میکنند، نیاز به درمانهای بعدی دارند. این درمانها ممکن است لازم باشد هفتهها یا ماهها انجام شوند. معمولاً این رویکرد میتواند یک بار در هفته یا حتی یک بار در هر چند ماه انجام شود. استفاده از دارو همراه با ECT می تواند به این فرایند کمک شایانی بکند.
عوارض الکتروشوک درمانی
عوارض شوک درمانی بسیار متر از فواید آن است. با اینحال به آن اشاره میکنیم:
- سردرد
- دردعضلانی
- تهوع
- اختلال در حافظه
تعداد جلسات لازم برای شوک درمانی
اکثر افرادی که الکتروشوک درمانی دریافت میکنند به سرعت بهبود مییابند. بیشتر آنها در عرض 15 دقیقه از بیهوشی درمیآیند و میتوانند در عرض 30 دقیقه روی پاهای خود بایستند.
دوره کلی درمان با ECT شامل چندین جلسه است. این دوره میتواند چندین بار در هفته و به مدت چند هفته اتفاق بیفتد. معمولاً افراد هفتهای سه جلسه درمان شوک مغزی را در هفته دریافت میکنند.
قیمت جلسات شوک درمانی چقدر می باشد؟
قیمت جلسات شوک درمانی کاملا بستگی به علائم ایجاد شده و اینکه قرار است اصلا چه اختلالی درمان شود دارد. در کلینیک ترک اعتیاد vip هزینهها کاملا مطابق با استانداردهای حال حاضر کشور است. بنابراین نیاز نیست نگرانیای از این بابت داشته باشید. کافیست با ما تماس(88064379) گرفته و ما شما را برای ادامه مسیر راهنمایی میکنیم.
منبع: my.clevelandclinic